How to use ‘ış’ or ‘iş” suffix in Turkish?
How to use ‘ış’ or ‘iş” suffix in Turkish?
📘 Explanation of “-ış / -iş / -uş / -üş” in Turkish
In Turkish, the suffix “-ış / -iş / -uş / -üş” is used to nominalize verbs, meaning it turns verbs into nouns. These nouns describe the action, process, or manner of doing something. They are called verbal nouns or action nouns. For example, gitmek (to go) becomes gidiş (the act of going/departure). This suffix allows speakers to talk about actions as abstract concepts or events, similar to using “-ing” or “-tion” in English (like running, arrival, discussion). The exact vowel form changes according to vowel harmony rules in Turkish.
Examples in English:
-
“to walk” → “walking”
-
“to agree” → “agreement”
-
“to talk” → “conversation”
🧩 How to Use:
-
Take the verb stem (remove -mek/-mak).
-
Add the correct form of -ış, -iş, -uş, -üş depending on vowel harmony.
After back vowels (a, ı, o, u): use -ış / -uşAfter front vowels (e, i, ö, ü): use -iş / -üş
📚 Turkish “-ış/-iş/-uş/-üş” Suffix Table with Verb Roots and Grammar Notes
Infinitive | Verb Root | Action Noun | English Meaning | Grammar Note |
---|---|---|---|---|
gitmek | git | gidiş | departure | No buffer letter; -iş follows vowel harmony |
gelmek | gel | geliş | arrival | No buffer letter; -iş due to front vowel “e” |
bakmak | bak | bakış | gaze/look | No buffer letter; -ış due to back vowel “a” |
yürümek | yürü | yürüyüş | walking | y is a buffer letter between two vowels |
dönmek | dön | dönüş | return | No buffer letter; -üş due to front rounded “ö” |
başlamak | başla | başlayış | beginning | y is buffer; “başla + y + ış” (2 vowels meet) |
bitmek | bit | bitiş | ending | No buffer letter; -iş due to front vowel “i” |
koşmak | koş | koşuş | running | No buffer letter; -uş due to back rounded “o” |
ağlamak | ağla | ağlayış | crying | y is a buffer letter (2 vowels meet) |
gülmek | gül | gülüş | laughter | No buffer letter; -üş from front rounded “ü” |
sevmek | sev | seviş | making love | No buffer; -iş follows front vowel “e” |
sarılmak | sarıl | sarılış | act of hugging | No buffer; -ış from back vowel “a” |
anlatmak | anlat | anlatış | telling/narrating | No buffer; -ış from back vowel “a” |
duymak | duy | duyuş | hearing | No buffer; -uş from back rounded vowel “u” |
tanımak | tanı | tanıyış | recognition | y is a buffer between “tanı” + “ış” |
çıkmak | çık | çıkış | exit | No buffer; -ış after “ı” |
inmek | in | iniş | descent | No buffer; -iş follows front vowel “i” |
sormak | sor | soruş | act of asking | No buffer; -uş after back vowel “o” |
yazmak | yaz | yazış | act of writing | No buffer; -ış after back vowel “a” |
düşünmek | düşün | düşünüş | act of thinking | No buffer; -üş after front rounded “ü” |
söylemek | söyle | söyleyiş | way of speaking | y is buffer between two vowels |
oturmak | otur | oturuş | act of sitting | No buffer; -uş due to “u” |
çalışmak | çalış | çalışış | act of working | Repetition occurs: root already ends in -ş |
okumak | oku | okuyuş | reading (act) | y is a buffer letter between “u” and “uş” |
yüzmek | yüz | yüzüş | swimming | No buffer; -üş after front rounded “ü” |
kaçmak | kaç | kaçış | escape | No buffer; -ış from “a” |
bulmak | bul | buluş | meeting (with someone) | No buffer; -uş due to “u” |
atmak | at | atış | throw/shot | No buffer; -ış after “a” |
vurmak | vur | vuruş | hit/strike | No buffer; -uş after “u” |
izlemek | izle | izleyiş | way of watching | y buffer between vowel “e” and suffix |
öğrenmek | öğren | öğreniş | act of learning | No buffer; -iş after “e” |
🔍 How to use ‘ış’ or ‘iş” suffix in Turkish?
Grammar Notes Summary:
-
Buffer letter “y” is used when:
-
The verb stem ends in a vowel (e.g., söyle → söyleyiş)
-
-
No buffer is used when:
-
The verb stem ends in a consonant (e.g., git → gidiş)
-
-
Vowel Harmony Rule:
-
Use -ış / -uş after back vowels (a, ı, o, u)
-
Use -iş / -üş after front vowels (e, i, ö, ü)
-
Question:
Why does the suffix -i (iyelik eki) come after “gidiş” and the suffix -dü (geçmiş zaman eki) after “üz-” in the Turkish sentence “Onun gidişi beni üzdü” (His departure made me sad)? Explain in English.
Please click for the answer
Please review the questions and answers below to better understand the topic.
🟢 1. Gidiş (Departure)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
gidiş | gitme | departure |
Cümle: Gidişin çok ani oldu.
Soru: Gidişimi neden garip buldun?
Cevap: Gidişini garip buldum çünkü normalde vedalaşmadan gitmezsin.
EN:
-
Your departure was very sudden.
-
Why did you find my departure strange?
-
Because you normally don’t leave without saying goodbye.
🔵 2. Geliş (Arrival)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
geliş | gelme | arrival |
Cümle: Gelişi beni mutlu etti.
Soru: Onun gelişi seni neden mutlu etti?
Cevap: Gelişi beni mutlu etti çünkü uzun zamandır görüşmemiştik.
EN:
-
His arrival made me happy.
-
Why did his arrival make you happy?
-
Because we hadn’t seen each other in a long time.
🟣 3. Konuşuş (The way of speaking)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
konuşuş | konuşma tarzı | the way of speaking |
Cümle: Konuşuş tarzı çok etkileyiciydi.
Soru: Onun konuşuşunu nasıl buldun?
Cevap: Onun konuşuşu oldukça etkileyiciydi.
EN:
-
His way of speaking was impressive.
-
How did you find his speaking?
-
It was quite impressive.
🟡 4. Gülüş (Smile)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
gülüş | gülme, tebessüm | smile |
Cümle: Gülüşü insanı ısıtıyor.
Soru: Gülüşü sana ne hissettirdi?
Cevap: Onun gülüşü içimi ısıttı.
EN:
-
Her smile warms people.
-
How did her smile make you feel?
-
It warmed my heart.
🟠 5. Yürüyüş (Walking)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
yürüyüş | yürüme | walking |
Cümle: Yürüyüş yapmak bana iyi geliyor.
Soru: Yürüyüşü neden seviyorsun?
Cevap: Çünkü yürüyüş yapmak rahatlatıcı.
EN:
-
Walking makes me feel good.
-
Why do you like walking?
-
Because it’s relaxing.
🔴 6. Koşuş (Running)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
koşuş | koşma | running |
Cümle: Koşuşları beni güldürdü.
Soru: Çocukların koşuşu nasıldı?
Cevap: Onların koşuşu çok komikti.
EN:
-
Their running made me laugh.
-
How was the children’s running?
-
It was very funny.
🟤 7. Bakış (Gaze / Look)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
bakış | bakma, göz atma | gaze / look |
Cümle: Gözlerindeki bakış çok anlamlıydı.
Soru: Bakışını nasıl yorumladın?
Cevap: Sanki bakışlarıyla bir şey söylemek istiyordu.
EN:
-
The look in his eyes was very meaningful.
-
How did you interpret his gaze?
-
It was like he wanted to say something.
🟪 8. Duruş (Posture)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
duruş | durma şekli | posture |
Cümle: Duruşu çok kendinden emin.
Soru: Onun duruşu sence nasıl?
Cevap: Bence duruşu güçlü ve kararlı.
EN:
-
His posture is very confident.
-
What do you think of his posture?
-
Strong and determined.
⚫ 9. Yazış (Correspondence)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
yazış | yazma (iletişim) | written communication |
Cümle: Yazışlarımız artık çok nadir.
Soru: Onunla neden az yazışıyorsun?
Cevap: Az yazışıyoruz çünkü çok meşgulüz.
EN:
-
We rarely write to each other now.
-
Why don’t you text each other often?
-
Because we’re very busy.
⚪ 10. Sarılış (Hugging)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
sarılış | sarılma | hugging |
Cümle: Sarılışın bana güven verdi.
Soru: Sarılışım sana ne hissettirdi?
Cevap: Sarılışın bana güvende hissettim.
EN:
-
Your hug made me feel safe.
-
How did my hug make you feel?
-
I felt safe.
🧡 11. Seviş (Lovemaking)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
seviş | karşılıklı sevmek | lovemaking |
Cümle: Seviş, iki kişinin rızasıyla olur.
Soru: Seviş neden önemlidir?
Cevap: Çünkü duygusal bağ kurar.
EN:
-
Lovemaking happens with mutual consent.
-
Why is lovemaking important?
-
Because it builds emotional connection.
💛 12. Dönüş (Return)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
dönüş | geri gelme | return |
Cümle: Dönüşü planladığımızdan erken oldu.
Soru: Neden erken döndünüz?
Cevap: Dönüşte Acil bir işimiz çıktı.
EN:
-
The return happened earlier than we planned.
-
Why did you return early?
-
An urgent matter came up.
💚 13. Çıkış (Exit)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
çıkış | dışarı çıkma | exit |
Cümle: Çıkış saatine dikkat et.
Soru: Çıkış ne zaman olacak?
Cevap: Saat 5’te.
EN:
-
Pay attention to the exit time.
-
When is the exit?
-
At 5 o’clock.
💙 14. İniş (Landing)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
iniş | yere inme | landing |
Cümle: İnişi yumuşak oldu.
Soru: Uçağın inişini beğendin mi?
Cevap: Uçağın inişi , çok rahattı.
EN:
-
The landing was smooth.
-
Did you like the landing?
-
Yes, it was very comfortable.
💜 15. Vuruş (Hit / Strike)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
vuruş | vurma | hit / strike |
Cümle: Vuruşu çok sertti.
Soru: Onun vuruşunu nasıl buldun?
Cevap: Vuruşu Gerçekten güçlüydü.
EN:
-
His strike was very strong.
-
How did you find his strike?
-
It was really powerful.
🤎 16. Duyuş (Hearing)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
duyuş | duyma | hearing |
Cümle: Duyuşum bana çocukluğumu hatırlattı.
Soru: Ne duydun?
Cevap: Eski bir şarkı.
EN:
-
What I heard reminded me of my childhood.
-
What did you hear?
-
An old song.
🩷 17. Anlatış (Explanation / Narration)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
anlatış | anlatma şekli | explanation/narration |
Cümle: Anlatış şeklin çok netti.
Soru: Benim anlatışım nasıldı?
Cevap: Anlatışın Açık ve anlaşılırdı.
EN:
-
The way you explained was very clear.
-
How was my explanation?
-
It was clear and understandable.
💟 18. Tanıyış (Meeting/Recognition)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
tanışış | tanışma/tanıma | meeting/recognition |
Cümle: Tanışışımız ilginçti.
Soru: Onunla nasıl tanıştınız?
Cevap: Tesadüfen otobüste.
EN:
-
Our meeting was interesting.
-
How did you meet him?
-
By chance, on a bus.
🧿 19. Düşünüş (Way of Thinking)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
düşünüş | düşünme biçimi | way of thinking |
Cümle: Düşünüş tarzı çok farklı.
Soru: Onun düşünüşünü beğeniyor musun?
Cevap: Evet, çünkü yaratıcı.
EN:
-
His way of thinking is very different.
-
Do you like his way of thinking?
-
Yes, because it’s creative.
🧩 20. Öğreniş (Way of learning)
Kelime | Türkçesi | İngilizcesi |
---|---|---|
öğreniş | öğrenme şekli | way of learning |
Cümle: Öğreniş tarzın bana çok uydu.
Soru: Neden benimle çalışmak istedin?
Cevap: Çünkü öğrenişin bana hitap ediyor.
EN:
-
Your way of learning really matched mine.
-
Why did you want to work with me?
-
Because your learning style fits me.
PRACTİCE
📘 Türkçe fiil kökleriyle -ış/iş/uş/üş eki örnekleri
🧩 Fiil Kökü | 🇹🇷 Örnek Cümle (Türkçe) | 🇬🇧 Example Sentence (English) |
---|---|---|
git | Onun gid….. beni üz……… | His departure made me sad. |
gel | Misafirlerin gel…..heyecan yarat.. | The guests’ arrival caused excitement. |
yürü | Sabah yürü….. yapmayı seviyorum. | I like taking a morning walk. |
koş | Çocukların koş…….bahçeyi canlandırdı. | The children’s running brought life to the garden. |
konuş | Onun konuş… tarzı etkileyici….. | His way of speaking was impressive. |
vur | Kaleci topun vuruşunu kurtardı. | The goalkeeper saved the strike of the ball. |
gül | Gül…… çok samimiydi. | Her smile was very sincere. |
bak | Bak……….. çok şey anlattı. | He said a lot with his gaze. |
dön | Tatil dön…. trafik yoğundu. | The traffic was heavy after returning from vacation. |
çık | Acil çık… kapısını kullan. | Use the emergency exit door. |
in | Uçağın inişi sorunsuz geçti. | The plane’s landing went smoothly. |
sarıl | Sarıl….. çok içtendi. | Her hug was very heartfelt. |
sev | Sev…., iki tarafın rızasına bağlıdır. | Lovemaking depends on mutual consent. |
yaz | Uzun süredir yazışmıyoruz. | We haven’t corresponded in a while. |
tanı | İlk tanış………. çok özeldi. | Our first meeting was very special. |
anlat | Hikayeyi anlat……….. şekli dikkat çekici….. | His way of telling the story was remarkable. |
duy | Bu müziği ilk duy……….. ağladım. | I cried the first time I heard this music. |
düşün | Düşün…..tarzı oldukça farklı. | His way of thinking is quite different. |
öğren | Kendi öğren….. şeklimi biliyorum. | I know my own way of learning. |
izle | Filmi izle…..beni güldürdü. | The way you watched the movie made me laugh. |
Questions for Turkish Students and Teachers
“-ış/iş/uş/üş” Ekli Fiillerle Pratik Sorular
1. Günlük Rutinler
-
Sabahları yürüyüş yapar mısın?
Do you take a morning walk? -
Parkta kiminle koşuşuyorsun?
Who do you run with in the park? -
En son ne zaman gülüştünüz?
When did you last laugh together? -
Onun bakışı sana ne hissettirdi?
What did his/her gaze make you feel?
2. İlişkiler & İletişim
-
Ailenle sık sık sarılışır mısın?
Do you often hug your family? -
İlk tanışışınız nasıldı?
How was your first meeting? -
Konuşuş tarzınız benzer mi?
Is your way of speaking similar? -
Yazışmayı bıraktığınız oldu mu?
Have you ever stopped corresponding?
3. Deneyimler & Anılar
-
Dönüş uçuşunda neler hissettin?
What did you feel on the return flight? -
En unutulmaz çıkışınız hangisiydi?
What was your most memorable exit? -
Vuruşunun gücünü nasıl artırdın?
How did you increase the power of your strike? -
Düşünüş biçimin değişti mi?
Has your way of thinking changed?
4. Kişisel Tercihler
-
Gidiş saatini neden değiştirdin?
Why did you change your departure time? -
Gelişini neden geciktirdin?
Why did you delay your arrival? -
Anlatış şeklini beğendin mi?
Did you like his/her way of telling? -
Öğreniş stilini nasıl tanımlarsın?
How would you describe your learning style?
5. Duygular & Tepkiler
-
Duyuş anında ne yaptın?
What did you do when you heard it? -
Üzülüşünüz ne kadar sürdü?
How long did your mutual sadness last? -
Gülüşünüz neden kesildi?
Why did your laughter stop?
6. Senaryo Tabanlı Sorular
-
Acil bir çıkış arıyorsan ne yaparsın?
What do you do if you’re looking for an emergency exit? -
İniş sırasında korktun mu?
Were you scared during the landing? -
Bakıştınız ama konuşmadınız, neden?
You gazed at each other but didn’t talk, why? -
Vuruşun neden bu kadar sertti?
Why was your strike so hard?
Sizin İstediğiniz Kişiselleştirilmiş Sorular:
-
Hiç acil çıkış kapısı kullandın mı?
Have you ever used an emergency exit door? -
Türkiye’ye ilk gelişinde ne hissettin?
What did you feel when you first came to Turkey? -
Bir yabancıyla ilk tanışışınız nasıldı?
How was your first meeting with a foreigner? -
En son kiminle derin bir sohbet ettiniz?
Who did you last have a deep conversation with? -
Gülüşünüz size neyi hatırlatıyor?
What does your smile remind you of? -
Yürüyüş yaparken ne düşünürsünüz?
What do you think about while walking?
Please write the correct Turkish suffixes in the blanks.
# | Türkçe Cümle (Boşluklu) | İngilizce Çeviri |
---|---|---|
1 | Senin ______ (gülüş) ______ (gör) bütün stresim kayboldu. | When I saw your smile, all my stress disappeared. |
2 | Senin ______ (bakış) her ______ (dikkat et) kalbim hızla çarpar. | Whenever I notice your gaze, my heart beats fast. |
3 | Senin ______ (koşuş) ______ (izle) çocukluğumu hatırladım. | When I watched your running, I remembered my childhood. |
4 | Senin ______ (sarılış) ______ (hisset) dünya durmuş gibiydi. | When I felt your hug, it felt like the world stopped. |
5 | Senin ______ (anlatış) tarzını ______ (duy) hayran kaldım. | When I heard your way of telling, I was amazed. |
6 | Senin ______ (düşünüş) biçimini ______ (anla) sana hak verdim. | When I understood your way of thinking, I agreed with you. |
7 | Senin ______ (dönüş) ______ (bekle) hep endişelenirim. | When I wait for your return, I always feel anxious. |
8 | Senin ______ (vuruş) ______ (gör) ne kadar güçlü olduğunu anladım. | When I saw your strike, I realized how strong you are. |
9 | Senin ______ (gidiş) ______ (şahit ol) içim acıdı. | When I witnessed your departure, my heart ached. |
10 | Senin ______ (kayboluş) ______ (izle) gözlerim doldu. | When I watched your disappearance, my eyes filled |